نما ساختمان و تاثیر بر سلامت روانی

نمود عینی و ذهنی یک شهر، منظر شهری می باشد که بیانگر هویت شهر می باشد و دارای ساختاری اجتماعی و فضایی می باشد . به بیان دیگر فهم ادراک شده شهروندان از اطلاعات موجود در فضا را منظر شهری می گویند . با توجه به نمادهای موجود در شهر این ادراک به وسیله حواس درک می شوند و مورد پردازش قرار می گیرند .

نقش انسان در منظر شهری

محیط ساخته شده از جنبه های کالبدی و اجتماعی می باشد که در این جا منظور همان شهر می باشد . کالبد شهر همان بعد کالبدی و انسان ها بعد اجتماعی منظر شهری می باشند . هر مکانی بدون وجود انسان ها بی معنی می باشد و به همین دلیل با زندگی شهروندان است که مناظر شهری در طی زمان موجودیت پیدا می کنند و می توان گفت که حاصل تماس شهر و انسان می باشد .

از جمله عناصر مهم در شهر ها انسان ها می باشند که علاوه بر تاثیر گذاری در آن ، از آن تاثیر نیز می پذیرند . به طور کلی در کنش و واکنش های انسان ها  مجموعه ی اجزای تشکیل دهنده ی منظر شهری تاثیر می گذارند .

منظر شهر در الگوهای رفتاری انسان ها دارای کارکردهای موثر می باشد و به طور مستقیم فعالیت های اختیاری و اجتماعی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد . کارهایی از قبیل قدم زدن در شهر از فعالیت های اختیاری و تعامل با افراد دیگر از فعالیت های اجتماعی به شمار می رود .

محیط ، تاثیر بسیار زیادی در رفتار انسان ها دارد و در صورتی که از زیبایی و احساس آرامش برخوردار باشد ، حس خوشایندی برای افراد ایجاد می کند و آن ها را ترغیب به انجام فعالیت های بیشتر با احساس رضایت بیشتر می نماید و میل آن ها را برای انجام کارها افزایش می دهد . بنابرین روح و روان انسان ها بستگی به محیطی دارد که در آن قرار دارند .

توسعه جوامع با وجود اینکه موجب می شود تا در بسیاری مواقع راحتی را در زندگی انسان ها به ارمغان آورد ، بلکه به همان اندازه نیز در پیچیده تر کردن زندگی انسان ها نقش دارد . فضاهای مدرن موجب می شود تا انسان ها در سلامت روحی و روانی خود دچار خلل شوند . در صورتی که فضای شهری مناسب باشد ، طبق تحقیقات انجام شده انسان ها از حال مطلوب تری برخوردار می باشند به طوری که این حال مناسب نیز در سلامت روحی و روانی آن ها تاثیر می گذارند . از این رو در طراحی مناظر شهری توجه به سلامت انسان ها امری مهم می باشد .

 اهمیت توجه به سلامت انسان ها دارای جنبه های بسیاری می باشد که یکی از آن ها این است که در صورت سلامت بودن انسان ها از لحاظ روحی و روانی و جسمی و فکری می توانند کارای بهتری داشته باشند و فردی موفق در جامعه باشند . با وجود چنین انسان هایی جامعه رو به پیشرفت خواهد بود .

منظر شهر عنصری مهم و تاثیر گذار در سلامت روحی و روانی افراد جامعه می باشد به همین دلیل لازم است تا توجه ویژه ای به معماری فضاهای شهری شود تا این قابلیت را داشته باشند که بتوانند انسان ها را به محیط های شهری جذب کرده و تاثیر مثبتی در آن ها به وجود بیاورند .

همه ی انسان ها به نوعی به طور ذاتی گرایش به طبیعت دارند و به همین علت نیز جذب آن ها به محیط های طبیعی ساده تر می باشد . آجر ها مصالحی طبیعی می باشند که با توجه به گرایش ذاتی ناخودآگاه انسان ها را به خود جذب می نمایند . به طور کلی لازم است تا نماها به گونه ای باشند که بتوانند انسان ها را به راحتی به خود جذب نمایند .

نما ساختمان

آیا در شما ها نیز تاکنون احساس خوبی با دیدن یک فضای شهری همچون ساختمان های زیبا یا یک خیابان منظم و با صفا ایجاد شده است ؟ یا بالعکس تاکنون برایتان اتفاق افتاده که با دیدن یک منظره ی ناخوشایند همچون یک ساختمان نیمه کاره احساس منفی در شما ایجاد شود ؟

بی شک پاسخ همه ی ما به این سوال بله خواهد بود . همه ی ما با مشاهده ی مناظر اطرافمان احساس خوب یا بد را تجربه کرده ایم و تاثیر آن به وضوح در روح و روان ما مشخص شده است .

به طور کلی منظر شهری از دو قسمت بدنه و کف تشکیل یافته است که نما بخشی از بدنه آن به شمار می رود . بنابراین نمای ساختمان ها یکی از مهمترین عناصر مناظر شهری به شمار می روند . نما به مجموع سطوح و اجزای بیرونی سازه های شهری گفته می شود . نماها با به هم پیوندی سقف ، دیواره و کف ایجاد می شوند .

اولین عنصری که بیننده با روبه رو شدن با آن منظر شهری را مشاهده می نماید ، نما می باشد . به همین علت است که نما ها از اهمیت ویژه ای از نظر تاثیر گذاری بر نگرش و رفتار انسان ها برخوردار می باشند . نما ساختمان در واقع شخصیت کلی آن می باشد و به نوعی هویت داخلی آن را نیز بیان می کند .

در طراحی نما ساختمان چه نکاتی باید رعایت شود

با توجه به هر اقلیم و شرایط مکانی طراحی نماها به روش های مختلفی انجام می شود و در این امر باید در نظر گرفته شود که همه ی مصالح با هم همگون باشند . در غیر این صورت پیامدهایی زیانبار به وجود می آید که یکی از آن ها گذاردن تاثیر منفی بر روح و روان ساکنان شهر ها می باشد .

لازم است در طراحی نمای ساختمان ها اصول و نکات بسیاری را مورد توجه قرار داد که در نظر گرفتن سابقه فرهنگی منطقه یکی از این نکات مهم به شمار می رود . همچنین لازم است این مهم نیز در نظر گرفته شود علاوه بر چشم نواز بودن نما از استحکام بالایی نیز برخوردار باشند . استفاده از آجر نما علاوه بر این که استحکام و زیبایی را برای یک نما ایجاد می کنند ، بلکه موجب ایجاد حس خوشایند در بیننده نیز می شوند .

رابطه مستقیم مکان و نما ساختمان در هویت بخشی

افراد ساکن در هر شهر نسبت به شهر خود تعلق خاطر دارند و زیبایی شهرشان برایشان اهمیت بسیاری دارد و نما ساختمان از عناصر مهم منظر شهری می باشد که این حس خوشایند و زیبایی را در شهر برای آن ها فراهم می نماید . از اینرو لازم است تا طراحان نما در طراحی نما ساختمان ها تنها به سلیقه ی خود بسنده نمایند بلکه با توجه به هویت و فرهنگ شهرشان آن را طراحی نمایند . هویتی که در این جا به آن اشاره می نماییم در واقع هویت مکان می باشد .

سوالی که در میان مطرح می باشد این است که هویت از چه چیزی نشات می گیرد ؟

هویت یک جامعه ناشی از جهان بینی و باورهای جامعه و رخدادهای طبیعی و انسانی می باشد که در طول زمان به وقوع می پیوندند .بنابراین همین دلیل موجب شده تا در مکان های مختلف نماهای مشابه هویت های متفاوتی را ایجاد نمایند و به اشکال مختلفی دیده شوند . این امر نشان می دهد که هویت مکان به آن ها شکل می دهد و برایشان تصویری منحصر به فرد پدید می آورد .

ما در فضاهای های شهر با تعداد بسیار زیادی از ساختمان ها و نماهای آن ها مواجه هستیم . این یعنی ساختمان ها بخشی از شهر می باشند و در صورت زیبا یا زشت بودن نما ، کل شهر و از همه مهمتر انسان تحت تاثیر قرار می گیرد .در صورتی که ساختمانی را مشاهده نماییم که دارای کیفیت بصری بالایی باشد در این صورت احساسی خوشایند در فرد ایجاد می کند .

تاثیر مستقیم منظر شهر یا نمای ساختمان به این دلیل است که مغز انسان ها همانطور که می اندیشد به همانگونه نیز زیبایی را تشخیص می دهد و آن را درک می کند . این امر به این علت است که انسان ها ذاتا به زیبایی گرایش دارند که گاها آشکار و گاها نهفته می باشد . در صورتی که انسان ها زیبایی را مشاهده کنند رفتارهایی از خود بروز می دهند که در هر فردی به شکلی می باشد ، اما به طور کلی موجب آرامش در آن ها می شود . متریال هایی که برای این کارها در نظر گرفته می شوند از اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار می باشند . به عنوان مثال نماهای آجری به افراد حس گرما و آرامش را انتقال می دهند به طوری که این  احساس را به هیچ وجه نمی توان از نماهای سرد و غربی رومی دریافت نمود .

به دلیل این که معماری آجری ریشه در فرهنگ و هویت ایرانی دارد این احساس را در افراد ایجاد می کند و از طرف دیگر به دلیل گرایش انسان ها به صورت ناخود آگاه به خاک که عنصر اصلی آجر می باشند حس هم پیوندی درونی ایجاد می شود .