مراحل تولید آجر

مراحل تولید آجر عبارتند از :

آماده سازی خاک رس :

خاک رس برای ساخت آجر به روش دستی یا با ماشین برداشت و با کامیون یا تسمه نقاله به کارخانه آجرپزی منتقل می شود.

مناسب سازی خاک جهت استفاده :

کلوخه‌های بزرگ با سنگ‌شکن شکسته شده و به وسیله تسمه نقاله به محل موردنظر منتقل می شود. جداسازی مواد نباتی و دانه‌های درشت خاک صورت می گیرد و مواد لازم برای تهیه گل مهیا می شود.

مراحل آماده کردن گل و قالب‌گیری خشت :

الف_ خشت‌زنی و آماده کردن گل :

هدف از تهیه کردن گل به دست آوردن گلی مناسب، یکدست و بدون کلوخه و مواد اضافی خارجی است. در راه و روش قدیمی و سنتی بعد از سرند کردن و یکدست‌سازی خاک آخوره ای می سازند و مقدار آبی با حدود 30 الی 35 درصد از وزن خاک به آن اضافه می شود. سپس گل را ورز می دهند تا حالت خمیری به خود بگیرد و بدون این که فشارزیادی نیاز باشد، گل در قالب ریخته می شود و با فشار دست خشت‌زنی انجام می گیرد.
به دلیل اینکه در این روش خشت‌زنی با دست صورت می‌گیرد گاهی مواقع جهت آسودگی در قالب‌گیری میزان آب افزوده شده تا دو برابر افزایش می‌یابد. آجری که به این صورت تهیه می‌شود سبک و پوک است. آجر فشاری یا گری نام این نوع آجر است.
برای خشت‌زنی با دست از انواع قالب‌های زیر می‌توان استفاده کرد:
-قلب چهارتایی خشت‌زنی
-کلاف قالب (کشیده) بدون ته
-قالب جفتی (خشتی) ایرانی
-کلاف قالب تکی مربع (خشتی) بدون ته

اجر نسوز ..دلایل استفاده از اجر پلاک
بیشتر بخوانید

خشت‌زنی در کارخانه

روشهای قالب گیری گل و خشت زنی  در کارخانه:

خمیری شکل یا روش گل نرم :

در این روش آب به میزان 20 الی 30 درصد وزن خاک به آن اضافه می‌شود. خمیر گل از میان ماشین مکنده‌ای به شکل چرخ‌گوشت که نام دارد عبور داده می‌شود؛ و سپس هوا زدایی می‌شود. بعد از هوا زدایی خمیر با سیم بریده می‌شود. بعد از اینکه خشت تهیه شد به دستگاه خشک‌کن انتقال داده می شود.

گل سفت :

در تهیه گل سفت حدود ۲۵_۲۰ درصد وزن خاک به آن آب افزوده می‌شود. مابقی مراحل تهیه این نوع گل نیز مانند گل نرم است، فقط فرق بین این دو به دلیل استفاده از آب کمتر آجر ساخته شده مقاومت بیشتری دارد.

پرس کردن خاک نیمه‌خشک :

ابتدا در حدود ۸_۱۰ درصد وزن خاک به آن اضافه می‌شود تا دانه‌های موجود مرطوب شوند. بعد از مرطوب کردن خاک فشاری با تقریب ۸۰ کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع توسط دستگاه پرس بر آن وارد می‌شود و خشت به وجود می‌آید. در این مرحله دیگری نیازی به خشک‌کردن خشت مدنظر نیست.

روشهای خشک کردن خشت:

  • قرار گیری خشت در هوای آزاد به مدت ۱۳_۱۵ روز

  • بهر ه گیری از کوره حلقه ای شکل هوفمان و قرار دادن خشت در اتاقک‌های کوره یا بام آن

  • استفاده از گرم‌خانه (اتاق گرم): اتاقی بلند و باریکی که از پایین آن هوای داغ رد و بدل می‌شود. رطوبت فضا نیز از سمت بالای اتاق مکیده می‌شود.

  • بهره‌گیری از تونل گرم :

در این مکان خشت‌ها روی واگن قرار می گیرند و از یک سو هوای گرم وارد تونل می شوند. در پایان کار که خشت ها به انتهای تونل می رسند رطوبت خود را از دست می دهند. بعد از خشک کردن خشت برای تهیه آجر لعاب دار به آن لعاب می دهند. در حین پخت آجر لعاب هم میپزد. لعاب هایی که دمای پختن کمتری نسبت به آجر نیاز دارند می توان بعد از ساخت آجر انجام داد.

اجرای آجر نما
بیشتر بخوانید

تهیه آجر یا به عبارتی آجرپزی :

بعد از خشک شدن خشت‌ها در کوره چیده می‌شوند. نحوه چینش خشت‌ها باید به گونه ای باشد که گازهای داغ و شعله با به راحتی بتوانند از میان آن‌ها عبور کنند. آجرپزی یعنی گرما دادن به آجر به شکلی که آب تبلور خاک رس بپرد و دانه‌های خاک به خوبی به هم بچسبند و جسم سختی به وجود آورند.
درجه‌ای که برای پخت آجر استفاده می شود از ۸۰۰_ ۱۲۰۰ درجه سانتی گراد است و مدت پخت با توجه به نوع کوره و نحوه رساندن حرارت به خشت‌ها از یک الی هفت روز متغیر است.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *