آجر ده سوراخ

آجر لفتون یا آجر ده سوراخ به انواعی از آجر ها گفته می شود که در سطح آن سوراخ هایی ایجاد می شود که موجب کاهش حجم آجر تا حدود 25 درصد می شود .

موادی از قبیل خاک رس ، خاک شیل و خاک نسوز از جمله موادی می باشد که در تولید آجر ده سوراخ به کار برده می شود  . اما بیشترین موادی که برای تولید آن ها مورد استفاده قرار می گیرد ، خاک رس می باشد ، زیرا قیمت آجر لفتون شیل و نسوز بسیار بیشتر از خاک رس می باشد .

نحوه تولید آجر ده سوراخ به صورت سه طرف نما و چهار طرف نما می باشد و از آن ها می توان در نمای خارجی ساختمان ها بدون این که نیازی به نماسازی وجود باشد به کار می برند . در نظر داشته باشید که دیوارهایی که با آجر لفتون ساخته می شوند با دیواری که به وسیله ی آجر نما رسی نما کاری می شود ، هیچ تفاوتی ندارد .

آجر ده سوراخ در انواع رنگ های متنوع زرد ، قرمز ، پرتقالی ، گلبهی ، قهوه ای تولید می شوند و می توان هر نوع را در بازار به راحتی یافت . اما در بین این رنگ ها آجر لفتون زرد و آجر لفتون قرمز از جمله پر کاربرد ترین ها می باشد ، زیرا قیمت این دو آجر نسبت به انواع دیگر مناسب تر می باشد . در آجر لفتون  10  سوراخ در آجر وجود دارد که هر یک از سوراخ ها دارای اندازه ای بین 2 تا 3 سانتی متر می باشند . قطر هر سوراخ در آجر سه گل که دارای سه سوراخ می باشد ، حدود 4.5 سانتی متر می باشد .

مشخصات فنی آجر ده سوراخ

آجر سوراخ دار ، آجر زبره ، آجر نما زبره ، آجر سوله سازی در واقع نام های دیگر آجر لفتون می باشند که از مقاومت بسیار بالایی برخوردار می باشند و از آن ها در ساخت و ساز از قبیل ساخت دیوارهای متحمل بار و وزن استفاده می شود . از این آجر ها در ساخت دیوارهای حائل و غیر حائل استفاده می شود بدون این که نیازی به اجرای مجدد نما پس از آن ها باشد . آجر ده سوراخ برای اینکه پس از چینش دارای مقاومت بالایی دربرابر وزن و فشار های جانبی باشد ، لازم است تا به صورت پازلی چیده شود .

ابعاد آجر ده سوراخ

آجر ده سوراخ را می توان در دو سایز قالب بزرگ و قالب کوچک در بازار یافت . در تولید انواع کوچک ، قالب کوچک به کار برده می شود و این نوع آجر ها دارای رنگ زرد می باشند . آجر لفتون قالب کوچک معمولا دارای رنگ زرد می باشند و از آن ها در طاق زنی ، منهول فاضلاب و پشت کار استفاده می شود . از این آجر ها  در شهر های جنوبی کشور از قبیل اهواز و بوشهر بسیار استفاده می شود .

آجر ده سوراخ قالب بزرگ همان آجرهای ده سوراخ می باشند که به دو صورت توکار و نما تولید می شود . در طاق زنی و یا پشت کار ، انواع تو کار این آجر ها و در نماکاری سازه ، انواع آجر لفتون های نما به کار برده می شود . منهول فاضلاب از دیگر موارد کاربرد این آجر ها می باشد . به طور معمول شهرهای شمالی کشور از قبیل تهران و کرج بیشترین استفاده را از این آجر ها دارند .

وزن آجر ده سوراخ

همانطور که در مطالب بالا ذکر شد ، آجر ده سوراخ در دو قالب بزرگ و کوچک تولید می شوند که وزن و ابعاد متفاوتی دارند .

لفتون های کوچک 5 سانتی متری به طور معمول دارای وزن 750 گرم می باشند و بصورت بسته های 14 تا 16 عددی به بازار عرضه می شوند . همچنین وزن هر عدد از انواع دیگر قالب کوچک که 5.5 سانتی می باشند ، مابین 800 تا 820 گرم می باشد.

آجر ده سوراخ قالب بزرگ 5 سانتی متری نیز که به صورت فله و بسته بندی به بازار عرضه می شوند هر کدام دارای وزن 880 تا 910 گرم می باشند . انواع بسته بندی های این آجر ها را می توان در بازار در بسته های 14 تا 16 عددی یافت . وزن هر کدام از آجر های قالب بزرگ 5.5 سانتی متری که آجر عراقی نیز نامیده می شوند ، نیز مابین  1020 تا 1250 گرم می باشد . نحوه ی عرضه آن ها به بازار به صورت بسته بندی ، فله ای یا پالت شده می باشد که تعداد هر تعداد آجر در هر پالت یا بسته متفاوت می باشد . اما در کل آجر هایی که در هر پالت موجود می باشد مابین 840 تا 920 عدد می باشد . این نوع آجرها در اندازه های 5 *10 *21.5  سانتی متری تولید می شوند که به دلیل داشتن سایز بالا از آن ها برای ساخت سازه هایی که دارای سایز بزرگی می باشند از قبیل سوله استفاده می شود .

محاسبه تعداد آجر

در هر پروژه ساختمانی لازم است تا افراد از میزان مصالح مورد نیاز برای آن اطلاع حاصل نمایند و این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار می باشد . بدین منظور می توان با یک محاسبه سر انگشتی هزینه های پیش رو را تخمین زد . لازم است این نکته در نظر گرفته شود که با توجه به چیدمان معمولی دیوار ، مقادیر محاسبه می شوند و میزان آن ها با توجه به تغییر در چیدمان دیوار تغییر خواهد کرد . بنابراین برای بدست آوردن مقدار قابل اطمینان باید توجه به مقطع و نمای دیوار داشت . به عنوان مثال اگر یک دیوار به ضخامت 30 سانتی متر را در نظر بگیریم هر آجر که در نمای ظاهری مشاهده می شود ، دارای دو آجر در قسمت پشتی خود نیز خواهد بود .

بنابراین دیوار ساخته شده در نمای کلی تنها شامل 1 آجر نخواهد بود ، بلکه دو آجر نیز در قسمت پشتی خود خواهد داشت . در نتیجه نباید تعداد آجر را با توجه به نمای ظاهری تخمین زد ، بلکه لازم است تا ضخامت دیوار و آجرهای پشت آن نیز در نظر گرفته شود . بنابراین لازم است تا تعداد نمای بدست آمده در ظاهر را در 3 ضرب نماییم . مجددا این نکته را خاطر نشان می کنیم که لازم است که به تعداد مقطع و نما به طور همزمان دقت شود . بنابراین تعداد آجر لفتون در دیوار های 20 ، 30 و 40 سانتی متری با توجه به موارد گفته شده در بالا به ترتیب 2 ، 3 و 4 برابر دیوار 10 سانتی می باشد .

علت وجود سوراخ در آجر لفتون چیست ؟

به طور معمول آجر ها دارای وزن زیادی می باشد که این موضوع موجب می شود تا حمل و نقل آن ها گاها هزینه ی بسیار زیادی داشته باشد و گاها نیز هزینه حمل آن از قیمت آجر بالاتر رود .برای این که از وزن آن کاسته شود سوراخ هایی را در داخل آن ایجاد می کنند . همچنین وجود سوراخ موجب می شود تا در تولید آجر ده سوراخ مواد اولیه کمتری مصرف شود .

مقاومت فشاری آجر لفتون به خصوص در مقایسه با ملات سیمانی که در بین آجر ها به کار برده می شود  بسیار بالا می باشد . با این وجود ، وجود سوراخ هایی در آن ها ، تاثیر چندانی در ارزش سازه نخواهد داشت .

لازم است در نظر بگیریم که امروزه نقش آجر همانند سده های گذشته که در پی ساختمان و دیوارهای بار بر به عنوان اجزای سازنده اصلی به کار برده می شدند نمی باشند ، بلکه اکنون دهه هاست که نقش سازه ای ساختمان بر عهده ی اسکلت بتنی یا فلزی ساختمان می باشد .

امروزه نقش اصلی که آجر ها در ساخت و ساز دارند به عنوان جداکننده و پوسته می باشد . با توجه به این موضوع مقاومت آن ها در ساختمان ها تاثیر گذاری چندانی ندارند . موضوع ذکر شده یکی از دلایل رواج یافتن آجر سفال در ساخت و سازهای امروزه می باشد .

در تولید آجر ده سوراخ در ابتدا آجر با حرارت ملایم خشک می شود و سپس آن ها را در کوره می پزند تا کاملا خشک شوند البته وجود سوراخ ها در داخل آن ها نیز روند خشک شدن را تسریع می کنند و موجب می شوند تا در مرحله پخت قسمت های مرکزی آجر حرارت کافی ببینند . این موضوع در مقاومت و همگنی آجر ده سوراخ تاثیر بسیاری دارد . سوراخ در آجر لفتون موجب می شود تا آجر به صورت یک دست پخته شود و در داخل آن ترک ایجاد نشود و در صورتی که آجر فاقد ترک باشد خاصیت انتقال آب توسط آجر به سطوح داخلی دیوار کاهش پیدا می کند .

از دیگر فواید وجود سوراخ بر روی آجر لفتون می توان به این نکته اشاره کرد که زمانی که آجر بر روی ملات نرم فشرده می شود از داخل سوراخ ها مقداری ملات به داخل آجر نفوذ می کند و در نتیجه ملات شکل آجر را به خود می گیرد . در این صورت چسبندگی ملات و آجر افزایش می یابد . علاوه بر این در اثر وارد شدن نیروی های جانبی بر آن ها  مقاومت آجر در برابر جابه جایی  افزایش می یابد .