پاک کردن سطح نمای آجری از آلودگی هایی که با گذشت زمان بر روی آن می نشیند را نما شویی آجر یا همان شست و شوی نمای آجری می گویند .
آجر ها مصالح پر کاربردی می باشند که از گذشته تا به امروز در صنعت ساختمان به کار برده می شوند . از ویژگی بارز انواع آجرهای سفالی ، آجر سه سانت ، آجر بتنی و آجر نسوز و … سهولت استفاده و در دسترس بودن آن ها می باشد . آجر ها به دلیل رنگ زیبایی که دارند از قبیل سرخ و طلایی برای ساخت نمای ساختمان ها نیز به کار برده می شوند .
آجر ها نیز همچون هر مصالح دیگری با گذشت زمان و با قرار گرفتن در معرض گرد و خاک و هوای آلوده و باد و باران دچار آلودگی هایی می شوند که برای این که ظاهر زیبای آن زشت دیده نشود و بر نمای ساختمان تاثیر منفی نگذارد ، نیاز به نما شویی در آن ها ایجاد می شود .
گاها نمک هایی که در ساختار آجرها وجود دارند با قرار گرفتن در معرض رطوبت به صورت رسوب در سطح آجر نما ظاهر می شوند که شوره نامیده می شوند . با توجه به شرایط محیطی و میزان رطوبت و دما شدت شوره متفاوت می باشد و لازم است تا شوره از روی آجر به موقع تمیز شود تا آجر پوسته پوسته نشود .
از کارهای تخصصی که در مرمت بناهای ارزشمند باستانی و تاریخی انجام می شود ، نماشویی آجر می باشد .
برای نما شویی آجر ، باید از تیم حرفه ای که در این زمینه تجربه و تبحر کاری دارند ، کمک گرفته شود .
روش های نما شویی آجر
برای نماشویی آجر لازم است تا به سطح نما دسترسی کامل داشت . علاوه بر این باید از استحکام آجر ها مطمئن شد . برای این که در هنگام نماشویی آجر به سطح نما دسترسی پیدا کرد سه روش وجود دارد که در زیر به آن ها اشاره می نماییم .
1 – نماشویی آجر با واترجت :
استفاده از واتر جت در شست و شوی نما به طور معمول برای ساختمان های نهایتا دو طبقه به کار برده می شود . در این روش اپراتور دستگاه واتر جت ، آب را به همراه مواد شوینده با فشار بسیار بالایی به سطح آجر می پاشد و موجب از بین رفتن آلودگی های سطح آجر می شود .
از مزیت این روش شست و شوی نمای آجری به دلیل اجرای آسان به دلیل عدم نیاز به داربست یا راپل کاری می باشد . در صورتی که تعداد طبقات بیش از دو طبقه باشد و دسترسی به نما از سطح زمین یا پشت بام وجود نداشته باشد “، در این صورت نیاز به داربست می باشد و یا این که از تیم های کار در ارتفاع و راپل کار باید کمک گرفته شود .
2 – نماشویی آجر با واتر سندبلاست
گاها در روی سطح آجر جرم آلودگی ها بسیار زیاد می باشد ، به صورتی که نمی توان به وسیله ی آب آن را از سطح آجر جدا نمود . در این صورت نیاز هست از دستگاه واتر سند بلاست استفاده شود که آب را به همراه سیلیس با فشار بسیار بالا به سطح نما می پاشد و آجر را تمیز می کند .
3 – نماشویی آجر با مکمل های نانو
این روش از شست و شوی نما در چند سال اخیر رواج یافته و شست شو به وسیله ی مکمل های جدید نانو انجام می شود و نتیجه بسیار بهتری ایجاد می کند و موجب می شود تا لکه های آب بر روی نمای ساختمان باقی نماند .
نکته بسیار مهمی که در این مرحله وجود دارد ، توجه به دو مسئله تنظیم فشار آب و انتخاب نوع و غلظت مواد شوینده می باشد .
زیرا در صورت بی توجهی و بالا بودن فشار آب ، امکان کنده شدن آجر ها در حین نما شویی وجود دارد . همچنین در صورتی که مواد شوینده نامناسب انتخاب شود یا از مواد شوینده به میزان زیاد استفاده شود در این صورت امکان دارد در ابتدا و در طی چند ماه اول سطح صاف و تمیز داشته باشید اما به دلیل آسیب ها ی وارده در هنگام نماشویی و با گذشت زمان نمای آجر به حالت کدر شده در می آید و مقاومت سطحی خود را از دست می دهد . علاوه بر این مواد اسیدی قوی با نفوذ به لابه لای آجرها موجب سست شدن آن ها و در نهایت کنده شدنشان می شود .
نحوه براق کردن آجر نسوز
براق کردن آجر نسوز به دو روش مکانیکی و شیمیایی انجام می شود .
روش مکانیکی : در روش مکانیکی سطح آجر نسوز به وسیله ی برس های سیمی یا سمباده های سیمی تمیز می شود . علاوه بر این می توان مواد خشک را با فشار زیاد به سطح آجر نسوز پاشید .
روش شیمیایی : در روش شیمیایی از اسیدهای رقیق شده همچون اسید رقیق فلوئوریدریک استفاده می شود که به سرعت با آب شسته می شود .
پس از پایان مراحل شست و شو آجر نما ، برای جلوگیری از آلودگی های مجدد سطح آجر ، نوبت به عملیات تکمیلی می رسد.
در این مرحله یک لایه محافظ بر روی سطح نما به وسیله ی رزین یا محلول های نانوی جدید ایجاد می کنند که این کار موجب می شود تا زیبایی حاصله پس از شست و شوی نمای آجری از بین نرود . پس از براق کردن آجر نسوز با یک لایه رزین که بر روی آن کشیده می شود از آن محافظت می شود . البته لازم به ذکر است که رزین به مرور زمان موجب تیره شدن نما می شود.
هزینه شست و شوی نمای آجری
فاکتورهای بسیاری از قبیل متراژ نما ، سهولت یا سختی دسترسی ، نیاز یا عدم نیاز به ایجاد داربست ، نیاز به راپل کاری ، میزان آلودگی و جرم گرفتگی نما ، جنس نما و میزان مواد شوینده به کار رفته در هزینه کلی شست و شوی نمای آجری تاثیر می گذارد . با وجود این شست و شوی نما بسیار به صرفه تر و اقتصادی تر از تعویض یا تعمیر نما می باشد .