معایب مصالح آجری

 آجر با توجه به مزیت هایی که دارد از لحاظ کاربرد گسترده آن در ساختمان سازی دارای معایبی نیز‌‌ می‌باشد که باید در نظر گرفته شود. رفتار ایزوتوپ، ناهمگنی، غیرخطی بودن و صفحه‌ای بودن اجزای سازه های آجری پیچیدگی خاصی را در این نوع مصالح ایجاد کرده است.

همانطور که ذکر شد یکی از مهمترین معایب صفحه‌ای بودن اجزای سازه‌ای آجری‌‌ می‌باشد که نسبت به دیگر معایب‌‌ می‌توان تا حدودی روی آن کارکرد و این مشکل را رفع نمود. لذا در طراحی این مدل آجر مورد فوق را در نظر داشته و تغییر فرم به صورتی انجام داد تا این عیب رفع شود.

 با توجه به نحوه قرارگیری این آجرها و درگیر شدن آنها با همدیگر از نظر فعل و پست شدن قسمتهای مختلف آجر با هم( از ردیف پایین تا بالا). چنین به نظر‌‌ می‌رسد که تمام آجرها را پایین ترین سطح تا بالاترین سطح با هم درگیر شده و امکان جابجایی و جدای هیچکدام از آجرها وجود ندارد و با هماهنگی و یکپارچگی بیشتری نسبت به دیوارهای آجری قبلی عمل‌‌ می‌نماید.

مزایا و کاربردهای مصالح آجری

مزایا و کاربردهای مصالح آجری برکسی پوشیده نیست و همین امر موجب محبوبیت بسیار زیاد این مصالح در طی سالیان سال شده است و استفاده از آن ها نه تنها از گذشته به امروز کم رنگ نشده بلکه به دلیل تولید انواع مختلفی از آن ها در رنگ ها و طرح های مختلف با قابلیت های مختلف چندین برابر شده است.با وجود این هر مصالحی علاوه بر مزیت هایی که دارد دارای معایبی نیز می باشد و  مصالح آجری نیز از این قاعده مستثنی نمی باشند.

آجر در گذشته به صورت فشردن خشت در درون قالب و خشک شدن در مقابل آفتاب تولید می شد اما با گذشت زمان تولید کنندگان و کاربران آن متوجه شدند که در این روش تولید، عمر آجر ها کمتر می شود و آجر به مرور زمان شوره و سفیدک می بندد و در عوض آجر هایی که در اطراف کوره ها استفاده می شوند عمر طولانی تری دارند و دوام و مقاومتشان بالا می باشد . در نتیجه به فکر پختن آجر ها در درون کوره ها افتادند.

پخته شدن مصالح  آجری  در درون کوره تا حدود زیادی موجب افزایش عمر و ماندگاری آن ها و مقاومت در برابر شوره زدن اجرها شد. اما  معایب مصالح آجری فقط مربوط به نپخته بودن و شوره زدن آنها نمی باشد، بلکه مشکلات دیگری هم در استفاده از آن ها وجود دارد که گاها استفاده از آن ها را با شک و تردید روبه رو می کند.در زیر به بخشی ازمهمترین معایب آن ها اشاره می کنیم :

مهمترین معایب مصالح آجری

• علاوه بر ناهمگنی، غیر خطی بودن و صفحه ای بودن آن ها که از معایب این مصالح به شمار می رود باید گفت که از جمله بزرگترین و مهمترین معایب مصالح آجری، عایق نبودن تمامی انواع آن ها در برابر صدا و حرارت می باشد.از آنجایی که در بسیاری از مناطق که ساختمان ها ایجاد می شوند از قبیل اطراف شهرک های صنعتی و خیابان های پر رفت و آمد و شلوغ و … عایق بودن ساختمان اهمیت ویژه ای دارد تا از ورود صدا و شلوغی های بیرون به داخل بکاهد و آرامش خانه ها را برهم نزند، بنابراین این مصالح در این مناطق کاربردی نمی باشند و به عنوان عایق خوبی عمل نمی کنند و از طرف دیگر به عنوان نوعی مصالح سنتی در جلوگیری از اتلاف انرژی به مقدار زیاد موثر واقع نمی شوند.عایق حرارتی نبودن این مصالح موجب می شود تا هزینه ی ها به مقدار زیادی افزایش پیدا کند و مجبور می کند تا در زمستان مدام از وسایل گرمایشی زیاد برای گرم کردن در خانه ها و در تابستان از وسایل سرمایشی زیاد برای خنک کردن استفاده  نمود .
• بیشتر مصالح آجری از خاک رس تولید می شوند و نمی توان گفت که همه ی انواع آن ها دارای عمر و ماندگاری زیاد می باشند.با اینکه انواع بسیار زیاد و متنوعی از این مصالح وجود دارد اما به طور کلی چون مواد تشکیل دهنده بیشتر آن ها خاک رس می باشد با گذشت زمان و تحت تاثیر شرایط اقلیمی و نزولات جوی و … به مرور از استحکام و دوام آن ها کاسته می شود و کم کم فرسوده می شوند و در نتیجه از عمر و ماندگاری آن ها کاسته می شود.
• از دیگر معایب بزرگی که همیشه در استفاده از مصالح آجری نگرانی هایی را پیش می آورد می توان به شوره زدن و سفیدک بستن آن ها اشاره کرد که در ظاهر آن ها تاثیر بسیار منفی ایجاد می کند و نمای ساختمان را زشت جلوه می کند.البته نوع جدیدی از مصالح آجری که تولید شده اند مانند آجر نسوز فاقد این مشکلات می باشند اما در اکثر آجر های رسی به دلیل خاصیت جذب آب بالایی که وجود دارد این عیب وجود دارد و بعد از مدتی سفیدک یا شوره می بندند و در نتیجه امکان استفاده از آن ها را در تمامی مناطق با شرایط اقلیمی متفاوت فراهم نمی کند و باید حتما شرایط اقلیمی برای کاربرد این مصالح در نظر گرفته شود تا از منظر زیبا شناسی و دکوراتیو آسیب و ایرادی به نمای ساختمان وارد نشود .
• مصالح آجری همچنین استحکام و دوام زیادی ندارد و بلایای طبیعی از قبیل زلزله و حتی سیل به آن ها آسیب وارد می کند و موجب شکنندگی یا جذب آب زیاد در آن ها می شوند و امکان ایجاد خطرات و مشکلات را فراهم می کنند.در نتیجه استفاده از این مصالح در مناطق زلزله خیز و سیلابی پیشنهاد نمی شود.
• از دیگر معایب مصالح آجری تولید آن ها در اندازه ها و سایزهای کوچک می باشد که این امر موجب افزایش زمان اجرا و همچنین افزایش هزینه در اجرا می شود.

نتیجه گیری

با بررسی عملکرد زلزله های گذشته‌‌ می‌توان دریافت که نقطه ضعف دیوارهای آجری عمدتاً فصل مشترک آجر و ملات‌‌ می‌باشد بخصوص با توجه به اینکه این فصل مشترک تشکیل صفحات افقی داده و بستر مستعدی را برای آسیب رسانی در هنگام زلزله فراهم‌‌ می‌سازد. بمنظور رفع این نقیصه، در این طرح، صفحه افقی ضعیف فوق الذکر تغییر اساسی یافته است. به بیان روشن تر، دیگر صفحه پیوسته فصل مشترک آجر و ملات وجود نداشته، متناوباً آجر این صفحه را قطع‌‌ می‌نماید. نتیجتاً ظرفیت برشی دیوار افزایش‌‌ می‌یابد.

در طراحی این آجر سعی شده است نکات اجرایی و سهولت اجرای دیوارها نیز ملحوظ شده با کمترین اتلاف آجر چینی انجام پذیرد. لازم به ذکر است که نمونه های این مدل از جنس و مصالح دیگر مانند سیپورکس واینوتنگ ساخته شده است که دلیل آن نیز سبکی و راحتی در هنگام کار‌‌ می‌باشد که مشغول انجام آزمایشات مربوطه برروی نمونه ها‌‌ می‌باشیم.